Het boek van uw leven - Uniek cadeau om te krijgen én te geven

Uw eigen biografie laten schrijven – of andermans levensverhaal, memoires, familie- of bedrijfsgeschiedenis – is dat geen uniek cadeau?

Een onvergetelijk geschenk van u aan uw familie, vrienden en collega’s. Of andersom: van hen aan u!

Maar laat dat schrijven dan wel over aan een betrouwbare en zorgvuldige professional met een groot inlevingsvermogen en een warme, lichte schrijfstijl, uiteraard afgestemd op de hoofdpersoon, diens verteltrant en de aard van het verhaal.

Want het zou toch zonde zijn als al die grappige, spannende, emotionele en hartverwarmende herinneringen voor de generaties na ons verloren gaan of – minstens zo erg – slecht en slordig zijn opgeschreven.

Vertel mij wat u of uw hoofdpersoon allemaal heeft gedaan en gelaten, beleefd en bereikt, en ik schrijf het zo op dat de lezers van uw boek – of ze het nou over één of tientallen jaren (her)lezen – nog steeds en steeds weer het gevoel zullen krijgen dat ze er zelf ‘live’ bij zijn geweest.

U bent de hoofdpersoon

Het leven van ieder mens is uniek en belangwekkend genoeg om opgetekend en tot een volwaardig boek uitgewerkt te worden. Daarvoor hoeft u geen beroemdheid te zijn. Juist het gedetailleerde relaas van iemand die buiten de schijnwerpers allerlei bijzondere dingen heeft gedaan en meegemaakt is – zeker voor uw naasten, (klein)kinderen en volgende generaties – altijd weer boeiend en speciaal, ook al werden uw belevenissen misschien geen voorpaginanieuws en leverden ze geen fortuin op.

Want het gaat uw lezers er niet zozeer om wat u, als hoofdpersoon van de biografie, heeft bijgedragen aan die talloze, meer of minder spectaculaire ontwikkelingen in maatschappij, politiek, wetenschap, sport of cultuur, maar vooral om hoe u die heeft ervaren en hoe u uw leven heeft geleid, dankzij of ondanks die ontwikkelingen. Én de mensen om u heen, want wellicht wilt u ook anderen in uw biografie aan het woord laten.

Al die hectische gebeurtenissen en sluipende veranderingen – op welke manier hebben die uw levensloop beïnvloed? Of bent u altijd uw eigen gang gegaan, wars van trends en modes, recht op uw doel af? Wat waren de cruciale momenten, uw dromen en ambities, keuzen en wendingen, tegenslagen en successen? Wie zijn de mensen zonder wie u nooit was geworden wie en wat u nu bent? En welke herinneringen heeft u aan alles waarmee u zich in de loop der jaren heeft omringd, uw leefomgeving, en aan de muziek, kunst en media uit voorbije tijden?

Het antwoord op die vragen kan niet anders dan een prachtig verhaal opleveren; universeel, voor jong en oud herkenbaar en van generatie op generatie fascinerend, vermakelijk en ontroerend om te lezen. Een bijzonder waardevol geschenk van u aan de mensen die u dierbaar zijn, en wellicht ook andersom.

Bovendien is een biografie een mooie gelegenheid om eindelijk eens te vertellen wat ú nou precies van bepaalde zaken vindt of gevonden heeft; om nooit uitgesproken complimenten en meningen te geven, om (te) lang verzwegen geheimen te openbaren, in een toon en stijl die u en uw persoonlijke geschiedenis alle recht doen.

'Over de tijd waarin mijn ouders en grootouders leefden
is heel wat te vinden. Maar nooit zal ik weten hóe zij
leefden, wat zij dachten en vonden, en wat wij met
elkaar gemeen hebben, want dat is nooit vastgelegd.'

Iemand anders is de hoofdpersoon

Ieders leven is uniek en belangwekkend genoeg om opgeschreven te worden en er een volwaardig boek van te maken. Daarvoor hoeft de hoofdpersoon niet wereldberoemd of steenrijk te zijn. Minstens zo interessant zijn de verhalen van en over mensen die in hun leven van alles hebben gedaan en meegemaakt wat misschien geen voorpaginanieuws werd of een fortuin opleverde.

Verras uw vader, moeder of een ander dierbaar familielid met een familiebiografie, een fotoboek met uitgebreide anekdotes en uitleg, of een verhalenbundel met typerende herinneringen aan de hoofdpersoon, verteld door verscheidene mensen uit zijn of haar directe omgeving. Er zijn trouwens nog veel meer vormen denkbaar: zie de betreffende pagina.

Of vindt u dat die bijzondere vriend of vriendin, of die gewaardeerde collega, jubilaris, directeur of pensionado wel eens een persoonlijk eerbetoon verdient?

In ieder geval is een biografie voor zowel gever(s) als ontvanger(s) een bijzonder waardevol en liefderijk cadeau.

Als initiatiefnemer(s) kunt u natuurlijk proberen zelf al het materiaal voor de biografie te verzamelen en dat uit te (laten) werken, maar wellicht is het nog leuker en vollediger als de hoofdpersoon ook zelf mag vertellen en meebepalen wat er in zijn of haar biografie komt – en wie dat mogen lezen.

Een biografie met inbreng van verscheidene mensen is in elk geval een buitenkans om eens smakelijk en vermakelijk uit te weiden over uw kijk op de hoofdpersoon, om nooit uitgesproken complimenten en meningen te geven en om (te) lang verzwegen geheimen te openbaren. Uiteraard in een toon en stijl die de hoofdpersoon en zijn of haar persoonlijke geschiedenis alle eer aandoen.

'Een levensverhaal in boekvorm is een
begerens- en gedenkwaardig cadeau dat
alles omvat wat u altijd heeft willen zeggen!'

Vormen: van klassiek tot multimedia

Een biografie of biografische verhalen kun je in heel verschillende en verrassende vormen publiceren.

Het meest uitgebreid is natuurlijk de klassieke biografie: een gedetailleerde en historisch verantwoorde beschrijving van iemands levensgeschiedenis. Uiteraard geen droge opsomming van feiten en data, maar juist sfeervol, licht en levendig geschreven; een kloek boekwerk, waaraan desgewenst foto’s, illustraties (eventueel uit externe bronnen), voetnoten en een personen- en zakenregister toegevoegd kunnen worden.

Heerlijk om samen te maken en om je al lezend in onder te dompelen. Wel arbeidsintensief, maar dat is niet erg als we de tijd nemen die zo’n levenswerk verdient. Want in ongeveer een half jaar laten we misschien wel bijna een eeuw herleven!

Wat algemener is de familiekroniek: een beschrijving van een of meer generaties, bijvoorbeeld gecombineerd met de geschiedenis van een familiebedrijf.

Persoonlijker en speelser is een verhalenbundel, novelle of een heuse roman; naar keuze in de ik-vorm of derde persoon (hij/zij) en in de verleden of tegenwoordige tijd, of een combinatie daarvan.

Heel cool, gaaf, tof, hip, blits of mieters – vooral in visueel en grafisch opzicht – is een volumineus glossy magazine met bijvoorbeeld artikelen over speciale thema’s en perioden uit het leven van de hoofdpersoon, interviews, columns, foto’s en aparte kaders met kenmerkende lijstjes, tips en levenslessen.

Eenvoudiger van vorm, maar minstens zo attractief is een kleurrijk fotoboek met uitgebreide bijschriften, bijvoorbeeld thematisch of chronologisch gerangschikt.

Relatief nieuw is het e-book, de biografische of memorial website, blog of facebook-pagina, waaraan – naast tekst en foto’s – zelfs bewegende beelden en geluidsfragmenten toegevoegd kunnen worden. The screen is the limit !

'A biography is the present of a lifetime and
your biography is a present bigger than life!'

Werkwijze: van klik tot boek

In een eerste kennismaking bespreken we alle wensen en mogelijkheden en kijken we of het klikt, want een wederzijdse interesse en waardering is een eerste vereiste bij zo’n intensieve en privacy-gevoelige opdracht.

Mag en kunt u als hoofdpersoon zelf het woord doen, dan beginnen we met het chronologisch in kaart brengen van uw leven, als het kan aan de hand van uw (foto)archief en alles wat er op papier of in de computer staat. Als geheugensteuntje heb ik een handige tijdtabel met historische en culturele hoogtepunten samengesteld. Puntsgewijs – per jaar, maand en dag – vullen we daar alles op in wat voor de biografie van belang kan zijn.

Indien de hoofdpersoon van niets weet en u zelf teksten voor de biografie wilt aanleveren – in de vorm van anekdotes over de hoofdpersoon of beschrijvingen van perioden uit diens leven – dan inventariseren we eerst wat er al op papier of in computerbestanden staat en wat er middels interviews boven tafel kan komen.

Vervolgens gaan we interviewen; gemiddeld een keer of 10, 1 of hooguit 2 keer per week en 1 tot 2 uur lang. We beginnen met de cruciale momenten en grote lijnen, en gaan vervolgens steeds dieper in op belangrijke gebeurtenissen en thema’s, ook de minder vrolijke. Maar we gaan uiteraard niet verder dan u wilt.

Intussen begin ik ook met schrijven. Desgewenst maak ik eerst een synopsis, een beknopt inhoudelijk overzicht. Via mail en telefoon hebben we geregeld contact over de voortgang en details die om nadere toelichting vragen. Ik kan u alvast hoofdstukken toesturen om te lezen of u kunt wachten tot de eerste versie van het manuscript voltooid is.

Na het lezen van de eerste versie is er tijd voor een ronde correcties en aanvullingen. Zijn die eenmaal naar tevredenheid doorgevoerd, dan gaan we de tekst drukklaar maken door het gewenste boekformaat en een fraaie opmaak te kiezen. Van spelling tot lettertype en van tekstkleur tot witmarge; geen detail verliezen we uit het oog.

Tot slot kan ik u nog helpen met het omslagontwerp, het toevoegen van foto’s en illustraties, bijschriften en voetnoten, een inhoudsopgave en een register. Tevens kan ik bemiddelen tussen u en een drukker of – bij een speciale vormgeving of ‘virtuele’ uitgave – een dtp-er of webdesigner, tot u het felbegeerde eerste exemplaar in handen houdt of op een beeldscherm ziet…

'Herinneringen, dat is het enige wat er van een mens overblijft.
Laat ze niet verloren gaan, want ze zijn uniek en waardevol.
Verzamel ze en leg ze vast, voordat het niet meer kan.'

Wat mag dat wel niet kosten?

Uit het voorgaande heeft u ongetwijfeld kunnen opmaken dat het schrijven van een biografie een spannend en intensief proces is. Vooral de onderzoeksfase wordt nog wel eens onderschat, maar het kost echt veel tijd om alle ter zake doende gegevens en details van iemands lange leven boven water te krijgen, te verifiëren en – op een lichte en leesbare manier – te rangschikken.

Soms beschikt iemand over een goed archief of staat er al het een en ander op papier staan; dat kan allemaal helpen om de kosten te drukken. Het kan ook zijn dat u bepaalde zaken zelf wilt doen, zoals het uittypen van interviews of het bewerken en invoegen van foto’s en illustraties. Ook dat kan de prijs aanzienlijk verlagen.

Twee rekenvoorbeelden, voor de meest uitgebreide en de goedkoopste optie:

1. Voor het schrijven van een volledige biografie, vanaf (groot)ouders tot heden, reken ik ongeveer 350 uur. Rekent u maar mee:

♦ 10 interviews afnemen, uittypen en gedetailleerd chronologisch verwerken kost mij circa 60 uur.

♦ Het schrijven van 150 pagina’s tekst (dus zonder foto’s, bijschriften en register) duurt gemiddeld 200 uur, uitgaande van circa 350 woorden per pagina, wat uitkomt op meer dan 50.000 woorden totaal.

♦ Het verifiëren van gegevens (denk aan namen en datums), telefonisch en schriftelijk overleg, en het drukklaar maken van de tekst vraagt pakweg 40 uur. Dan zitten we al op een totaal van ca. 300 uur.

♦ Verder zijn er nog een aantal variabele opties, bijvoorbeeld 10 uur voor het maken van een synopsis, 20 uur voor het bewerken en invoegen van foto’s en illustraties, 10 uur voor het schrijven van korte fotobijschriften en 20 uur voor het maken van een uitgebreid personen- en zakenregister. Al met al praten we dan over een boek van zo’n 250 pagina’s.

2. Maar een mooi fotoboek van laten we zeggen 150 pagina’s, met 75 (pagina)grote foto’s, pakkende koppen en uitgebreide bijschriften van ca. 200 woorden per foto (75 x 200 = 15.000 woorden totaal = ca. 60 uur) komt – inclusief 6 interviews (ca. 35 uur) en het hele traject tot aan de drukker (ca. 50 uur) – op ongeveer 140 uur totaal.

Hoeven we alleen nog maar uw budget en mijn uurtarief op elkaar af te stemmen. Laten we het daar eens over hebben.

'Zie een biografie als een bescheiden gedenkteken of een handzaam monument;
een teken van leven over de tijd en generaties heen.
Met als grootste voordeel: een boek past in elke tas of kast!'

Over de schrijver: bruggen bouwen

Markante bruggen, ingenieuze sluizencomplexen en imposante waterkrachtcentrales wilde ik ontwerpen en bouwen. Civiel ingenieur, dat was wat ik later wilde worden. Maar toen mijn vader halverwege de jaren 70 na allerlei gekonkel vanuit een hoge kantoorfunctie in de WAO duikelde, wist ik dat een kantoorbaan niets voor mij zou zijn. Ik wilde dingen máken. Niet met mijn handen (want als linkshandige had en heb ik twee rechter), maar met dat kleine beetje aanleg en de vele ideeën en invallen in mijn hoofd.

Theater en (pop)muziek maken werd het nieuwe doel, maar dat werd thuis een wel érg drastisch en onzeker alternatief gevonden. Als gulden middenweg ging ik Nederlandse Taal- en Letterkunde studeren, met als doctoraalstudie Theaterwetenschap en bijvakken Kunstgeschiedenis en Public Relations. Na mijn afstuderen in 1983 werd het inderdaad ‘Theater & Muziek’, en werkte ik – als zanger, acteur, dramaturg en regisseur – meer dan tien jaar samen met een aantal bekende mensen uit de wereld van het gesubsidieerde theater en de nederpop-scene. Maar vast werk en regelmatige inkomsten waren schaars, en op den duur ging het tevreden stellen van publiek, pers en opdrachtgevers naar mijn idee te veel ten koste van de eigenheid en sprankeling van de dingen die we maakten.

Nieuwe creatieve impulsen vond ik in het werken met kinderen en ‘amateurs’ (liefhebbers om lief te hebben!) vanuit hun vaak heel persoonlijke ideeën en verhalen. Dat resulteerde in bijna vijftig muzikale en cabareteske voorstellingen, waarbij ik behalve de regie ook een groot deel van de teksten en begeleidende muziek(arrangementen) voor mijn rekening nam. Daarnaast werkte ik met veel plezier als freelance tekstschrijver, redacteur en vertaler; het langst (en nog steeds) voor het internationale magazine Bonsai Focus.

In 2014 ontdekte ik hoe veel voldoening het schrijven van een biografie geeft. Dat beschouw ik niet als een carrière-switch of –move, maar veeleer als een extension (of liever in het Nederlands: een uitbreiding en verdieping). Met een biografie bouw ik bruggen tussen verleden, heden en toekomst. En door het zo gedetailleerd mogelijk beschrijven van iemands levensgeschiedenis krijg ik meer inzicht in de manier van leven en denken in de vorige eeuw, en zodoende ook in het onbeschreven leven van mijn (groot)ouders (die ik inmiddels niets meer kan vragen). Daar leer ik van; daar word ik wijzer van.

'Als biograaf zie ik mijzelf eerder als een nauwgezette en betrokken
onderzoeker dan als een snelle journalist of kunstige literator.'

Neem geheel vrijblijvend contact op

Wilt u meer schriftelijke informatie of een afspraak maken voor een geheel vrijblijvend gesprek, stuur dan een e-mail naar info@biokdo.nl (gewoon aanklikken). Bij een persoonlijke ontmoeting kan ik ook meer van mijn werk laten zien. Om privacyredenen is dat op deze website onmogelijk.

Deze site oogt het mooist op een breedbeeldscherm. Ter inspiratie van potentiële opdrachtgevers heb ik de site opgesierd met een aantal biografische elementen: alle foto’s zijn afkomstig uit mijn persoonlijke archief  en de achtergrondfoto’s maken deel uit van de serie ‘Breed Perspectief’, over mijn woon- en werkomgeving. Als u hier klikt (of bij grotere beeldschermen op het luidsprekertje linksonder in het menu) hoort u een welkomstwoord en het liedje ‘Film’ dat ik voor een jeugdmusical schreef en componeerde. U kunt het geluid stoppen door nogmaals op de betreffende plek te klikken.

Anderen over Hein Dik Barentsen en zijn werk:

♦ Opdrachtgever voor een volledige biografie: ‘Met Hein Dik heb ik bijna een jaar lang prettig samengewerkt. Zeer consciëntieus controleerde hij alle feiten die ik uit mijn geheugen opdiepte en wist er diverse te verbeteren […] Het resultaat stemt niet alleen mij, maar ook mijn familieleden tot grote tevredenheid. […] Unaniem was het oordeel dat het een goed geschreven en heel leuk en leesbaar verhaal is.’

♦ Opdrachtgever voor een fictief dagboek via Hoofdkraan.nl: ‘We zijn nog maar net gestart met de samenwerking, maar de eerste resultaten zien er meer dan super uit! Vlotte samenwerking!’ Vijf sterren voor kwaliteit, deadline, communicatie en flexibiliteit.

♦ Leden van Cabaret- en Theatergroep Sojater in De Vierklank van 17 juli 2013: ‘Hij heeft ons groot gemaakt. Onder zijn regisseurschap zijn wij steeds beter gaan presteren. De muziekarrangementen en teksten bereikten bij iedere voorstelling weer een hoger niveau. […] Hij is een echte kunstenaar. Elke voorstelling voelde voor hem steeds als een nieuw kindje. Maanden was hij bezig om alles goed op papier te krijgen. […] een gouden vent.’

Makkelijk te onthouden: ‘BioKdo’ is een simpele afkorting van ‘Biografie Cadeau’,

want een biografie is tenslotte altijd een geschenk van of aan de hoofdpersoon zelf én aan latere generaties.

Links:
www.bonsaifocus.com www.hoofdkraan.nl www.thetwins.nl www.sojater.nl

'U heeft veel meer te vertellen dan u denkt.'